„Przegląd Tygodniowy” w świetle dyskusji zainicjowanych Zarysem literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu Piotra Chmielowskiego

URSZULA KOWALCZUK, dr hab., adiunkt, pracuje na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego; badaczka pozytywizmu i modernizmu; ostatnio opublikowała rozprawę: Powinność i przygoda. Pisarze polscy drugiej połowy XIX wieku wobec kultury renesansu (Warszawa 2011). Autorka monografii: Felicjan Faleński. Twórczość i obecność, Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW (Warszawa 2002). Współredaktorka monografii zbiorowych: Szkoła Główna. Kręgi wpływów, red. U. Kowalczuk, Ł. Książyk, Warszawa 2017; Szkoła Główna. Kręgi wpływów 2, Warszawa 2019; Historie literatury polskiej 1864–1914, red. U. Kowalczuk, Ł. Książyk, Warszawa 2015; Konstelacje Stanisława Brzozowskiego, red. U. Kowalczuk, A. Mencwel, E. Paczoska, P. Rodak, Warszawa 2012; Śmierć w literaturze i kulturze drugiej połowy XIX wieku, red. E. Paczoska, U. Kowalczuk, Warszawa 2002. Zainteresowania badawcze: rola krytyki literackiej 2. połowy XIX wieku w tworzeniu diagnoz kulturowych; wypowiedzi protokrytyczne w publicystyce, intymistyce i epistolografii; kształtowanie się dyskursu historycznoliterackiego w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku oraz geograficzne i socjologiczne uwarunkowania ówczesnych badań literackich (zwłaszcza nad literaturą romantyzmu); formy literackiej i publicystycznej refleksji nad przeszłością w 2. połowie XIX wieku i przemiany metodologicznych podstaw ich badania.Uniwersytet Warszawski[Anonim], rec. P. Chmielowski, Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu, [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego. Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015. Pierwodruk: „Biblioteka Warszawska” 1881, t. 3.Bem A. G., O literaturze polskiej z ostatniego szesnastolecia (Ocena pracy Dra Piotra Chmielowskiego), [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego. Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015. Pierwodruk: „Prawda” 1881, nr 30.Brzoza A., Nieszlachetna broń, [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego. Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015. Pierwodruk: „Nowiny” 1881, nr 206-208.Budrewicz T., Model poezji w „Przeglądzie Tygodniowym”. (Rekonesans), [w:] Pozytywiści warszawscy. „Przegląd Tygodniowy” 1866–1876, seria I: Studia, rewizje, konteksty, red. naukowa A. Janicka, Białystok 2015.Budrewicz T., Sobieraj T., Rozprawa wstępna, [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego. Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015.Chmielowski P., Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu, Wilno 1881.Dębicki L., Rozmaitości [„Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” przez Dra Piotra Chmielowskiego, Wilno, Wydawnictwo E. Orzeszkowej], [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego. Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015. Pierwodruk: „Czas” 1881, nr 254.Głowiński M., Ekspresja i empatia. Studia o młodopolskiej krytyce literackiej, Kraków 1997.Głowiński M., Próba opisu tekstu krytycznego, [w:] Badania nad krytyką literacką, seria II, pod red. M. Głowińskiego i K. Dybciaka, Wrocław 1984.Goraj A., Tendencyjność i krytyka. Słów kilka z powodu dzieła P. Chmielowskiego pod tytułem „Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu”. Warszawa 1881, [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego. Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015. Pierwodruk: Warszawa 1881.Gumkowski M., Pawłowski J., O wielogłosowości tekstu krytycznego, [w:] Badania nad krytyką literacką, pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 1974.Hutcheon L., Ironia, satyra, parodia – o ironii w ujęciu pragmatycznym, [w:] Ironia, pod red. M. Głowińskiego, Gdańsk 2002.Janicka A., Pozytywizm – modernizacyjny impuls kultury polskiej, [w:] Pozytywiści warszawscy. „Przegląd Tygodniowy” 1866–1876, seria I: Studia, rewizje, konteksty, red. naukowa A. Janicka, Białystok 2015.Janicka A., Tradycja i zmiana. Literackie modele dziewiętnastowieczności: pozytywizm i „obrzeża”, Białystok 2015.Burzka-Janik M., Figura „redaktora” w „Przeglądzie Tygodniowym” (Rocznik 1866), [w:] Pozytywiści warszawscy. „Przegląd Tygodniowy” 1866–1876, seria I: Studia, rewizje, konteksty, red. naukowa A. Janicka, Białystok 2015.Kmiecik Z., Prasa warszawska w okresie pozytywizmu (1864–1885), Łódź 1971.Kmiecik Z., „Przegląd Tygodniowy” (1866–1905), [w:] Historia prasy polskiej. Prasa polska w latach 1864–1918, red. J. Łojek, Warszawa 1976.Kotarbiński J., Przegląd literacki. „Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” przez D-ra Piotra Chmielowskiego, [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego. Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015. Pierwodruk: „Nowiny” 1881, nr 155–156.Kowalczuk U., Wartościowanie poezji w „Zarysie literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego. Kilka punktów widzenia, „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Seria Literacka, 2012, nr 19 (39). Temat numeru: Poeci za bramą utopii.Kowalczykowa A., Młodzi pozytywni – przecieranie dróg ku polskiej przyszłości, [w:] Pozytywiści warszawscy. „Przegląd Tygodniowy” 1866–1876, seria I: Studia, rewizje, konteksty, red. naukowa A. Janicka, Białystok 2015.Krzewski K., Spór o walkę „młodych” ze „starymi”, czyli mały przewodnik po pozytywizmie warszawskim, Warszawa 1937.Kubicka J., Na przełomie. Pozytywiści warszawscy i pomoc własna, Warszawa 2016.List T.T. Jeża o książce D-ra Piotra Chmielowskiego i jej krytykach, [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego. Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015. Pierwodruk: Wilno 1881.Makowski A., Metoda krytycznoliteracka Piotra Chmielowskiego, Warszawa 2001.Płachecki M., Wojny domowe. Szkice z antropologii słowa publicznego w dobie zaborów (1800–1880), Warszawa 2009.[W. Przyborowski?], [J. Kaliszewski?], Stara i młoda prasa. Przyczynek do historii literatury ojczystej 1866–1872. Kartki ze wspomnień Eksdziennikarza, przygotowała do druku i posłowiem opatrzyła D. Świerczyńska, Warszawa 1998.Pycka A. M., Adam Wiślicki – pozytywista z krwi i kości, [w:] Pozytywiści warszawscy. „Przegląd Tygodniowy” 1866–1876, seria I: Studia, rewizje, konteksty, red. naukowa A. Janicka, Białystok 2015.Ratajczak W., Piotra Chmielowskiego argumenty przeciw poetom i poezji (w „Zarysie literatury z ostatnich lat szesnastu”), „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Seria Literacka, 2012, nr 19 (39). Temat numeru: Poeci za bramą utopii.Sienkiewicz H., Szkice literackie. I. „Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” przez Doktora Piotra Chmielowskiego. Wydawnictwo E. Orzeszkowej i S-ki – Wilno. Drukiem Blumowicza, 1881, [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015. Pierwodruk: „Gazeta Polska” 1881, nr 211–213.Sławiński J., Krytyka literacka jako przedmiot badań historycznoliterackich, [w:] Badania nad krytyką literacką, pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 1974.Sobieraj T., Formacyjny charakter „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, „Rocznik Słupski” 2011, nr 9.Sobieraj T., Metodologiczny i problemowy profil syntez Piotra Chmielowskiego. Na marginesie dwóch edycji „Zarysu literatury polskiej”, [w:] Historie literatury polskiej 1864–1914, red. naukowa U. Kowalczuk, Ł. Książyk, Warszawa 2015.Sztachelska J., Piotr Chmielowski i legenda pozytywizmu, [w:] Piotr Chmielowski i Antoni Gustaw Bem. Konferencja ogólnopolska w 150-lecie ich urodzin, red. naukowa Z. Przybyła, Częstochowa 1999.Świerczyńska D., „Przegląd Tygodniowy”, [w:] Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 1991.Świętochowski A., Wspomnienia, oprac. i wstępem opatrzył S. Sandler, Wrocław 1966.Waliszewski K., Kronika literacka [Kilka słów w obronie dzieła P. Chmielowskiego pt. Zarys literatury z ostatnich lat 16-tu], [w:] W sprawie przełomu pozytywistycznego. Spory krytyczne wokół „Zarysu literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” Piotra Chmielowskiego, Poznań 2015. Pierwodruk: „Wiek” 1881, nr 189–191.Wedemann M., Znikający punkt zwrotny. Piotra Chmielowskiego kłopoty z periodyzacją „najnowszej literatury polskiej”, „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Seria Literacka, 2012, nr 19 (39). Temat numeru: Poeci za bramą utopii.24726